جواب سوالات درس شانزدهم فارسی ششم ابتدایی شامل جواب درک مطلب درس آداب مطالعه فارسی ششم صفحه ی ۱۰۳، پاسخ سوالات خوانش و فهم درس ۱۶ فارسی ششم صفحه ی ۱۰۵ و همچنین معنی متن و کلمات درس اداب مطالعه فارسی ششم، هم خانواده لغات و متضاد کلمات درس 16 فارسی ششم ابتدایی را در این نوشتار از جالب فا مشاهده خواهید کرد.

معنی درس آداب مطالعه فارسی ششم دبستان

بدان که قصّه خواندن و شنیدن، فایده‌ی بسیار دارد:

آگاه باش که داستان خواندن و داستان شنیدن فواید زیادی دارد:

اوّل آنکه از احوال گذشتگان خبردار شود.

فایده‌ی اوّل این است که انسان از سرگذشت پیشینیان آگاه می‌شود.

دویم آنکه چون عجایب بشنود، نظر او به قدرتِ الهی، گشاده گردد.

فایده‌ی دومِ قصه این است که وقتی انسان درباره‌ی شگفتی‌های جهان می‌خواند، شناخت او نسبت به قدرت خداوند بیشتر می‌شود.

سیُم، چون محنت و شدّت گذشتگان شنَوَد، داند که هیچ کس از بندِ محنت آزاد نبوده است، او را تسلّی باشد.

فایده‌ی سوّم این است که وقتی انسان قصّه‌ی رنج و سختی‌هایی که پیشینیان تحمل کرده‌اند را می‌شنود به این نکته پی می‌برد که هیچکس بدون رنج و درد نبوده و این سختی‌ها فقط برای او نیست در نتیجه موجب کم شدن غم و اندوه او می‌شود.

چهارم، چون زوال مُلک و مال سلاطین گذشته شنوَد، دل از مال دنیا و دنیا بردارد و داند که با کس، وفا نکرده و نخواهد کرد.

فایده‌ی چهارم این است که وقتی قصه‌ی نابودیِ کشور و اموالِ پادشاهان گذشته را می‌شنود دیگر به مال دنیا دل نمی‌بندد زیرا می‌داند که دنیا و مال دنیا به هیچ کس وفادار نمانده و نخواهد ماند.

پنجم، عبرت بسیار و تجربه‌ی بی‌شمار او را حاصل شود.

فایده‌ی پنجم این است که پند فراوانی می‌گیرد و تجربه زیادی به دست می‌آورد.

و خدای تعالی با حضرت رسول (ص) می‌گوید: «ای محمّد، ما از قصّه‌های رسولان و خبرهای پیغمبران بر تو می‌خوانیم؛ آنچه بدان، دل را ثابت گردانیم و فایده‌های کلّی تو را حاصل گردد» (قرآن کریم، سوره‌ی هود، آیه‌ی 120).

خداوند بلند مرتبه به حضرت محمد (ص) می گوید: «ای محمد، ما اخبار و داستان‌های پیامبران قبل از تو را برای تو روایت می‌کنیم، چیزی که باعث آرامش تو می‌شود و از آنها سودهای بی‌اندازه به تو می‌رسد» (قرآن کریم، سوره‌ی هود، آیه‌ی 120).

پس معلوم شد که در قصّه‌های گذشتگان، فایده‌ای هست و خواننده و گوینده و شنونده را از آن فایده رسد. اگر پرسند که قصّه‌خوانی، چند نوع است، بگوی دو نوع: اوّل حکایت و دویم نظم‌خوانی.

پس مشخص شد که داستان‌های پیشینیان فوایدی دارد که هم برای خواننده، هم گوینده و هم شنونده مفید است. اگر از تو پرسیدند که قصّه‌گویی چند نوع است؟ بگو دو نوع: نوعِ اول، داستان‌هایی که به صورت حکایت است و نوع دوم، داستان‌هایی که به صورتِ شعر است.

اگر پرسند که آداب حکایت‌گویان چند است،

اگر از تو پرسیدند که حکایت‌گویان چه نکات و آدابی را باید رعایت کنند،

بگوی: اوّل آنکه قصّه‌ای که ادا خواهد کرد، باید که بر اُستاد خوانده باشد و با خود تکرار کرده باشد تا فرو نماند. دویم آنکه چُست و چالاک به سخن در آید و خام نباشد.

بگو اول اینکه (حکایت‌گو) قصّه‌ای را که می‌خواهد باز گو کند برای یک استاد بخواند و هچنین آن را با خود تمرین کرده باشد تا در هنگام قصّه‌گویی چیزی را از یاد نبرد. دوم اینکه در فن سخن گفتن چابک و زرنگ باشد و بی‌تجربه نباشد.

سیُم باید که داند که جماعت، لایق چه نوع سخن است، بیشتر، از آن گوید که مردم، راغب آن باشند.

سوم اینکه باید بداند چه سخنی برای شنوندگان مناسب است و بیشتر در مورد مطالبی حرف بزند که مردم می‌‌پسندند.

چهارم، نثر را وقت وقت به نظم آراسته گرداند که بزرگان گفته‌اند: نظم در قصّه‌خوانی چون نمک است در دیگ؛ اگر کم باشد، طعام بی‌مزه بوَد و اگر بسیار گردد شور شود؛ پس اعتدال، نگاه باید داشت. جالب فا

چهارم اینکه باید در زمان‌های مناسب در بین قصّه‌ی خود از شعر نیز استفاده کند زیرا بزرگان گفته‌اند: شعر در میان قصه خواندن مانند نمک زدن به غذا است اگر کم بزنی غذا بی‌مزه می‌شود و اگر زیاد بزنی غذا شور می‌شود؛ پس باید میانه‌روی کرد.

پنجم، سخنانِ محال و گزاف نگوید که در چشم مردم، سبک شود.

پنجم اینکه سخنان غیرممکن و بیهوده نگوید که در چشم مردم، ارزشِ خودش را از دست می‌دهد.

اگر پرسند که آدابِ نظم‌خوانی چند است،

اگر بپرسند که آداب شعرخوانی چگونه است؟

بگوی: اوّل آنکه به آهنگ خوانَد.

بگو اول اینکه شعر را  با وزن و آهنگ بخواند.

دویم، سخن را در دلِ مردم بنشاند.

دوم اینکه شعر را به گونه‌ای بخواند که در مردم تاثیرگذار باشد.

سیُم، اگر بیتی مشکل پیش آید، شرح آن با حاضران بگوید.

سوم اینکه اگر در شعر بیتی بود که فهمِ آن برای دیگران پیچیده بود، معنی آن بیت را توضیح بدهد.

چهارم، چنان نکند که مُستَمع، مَلول گردد.

چهارم اینکه شعر را به گونه‌ای نخوانَد که شنونده آزرده و خسته شود.

پنجم، صاحب آن نظم را در اوّل یا آخر، یاد کند و فاتحه و تکبیر گوید.

پنجم اینکه در ابتدا یا پایانِ شعر، نامِ شاعر آن شعر را بگوید و برای او فاتحه‌ای بخواند و نکبیر بگوید.

کمال‌الدّین حسین واعظ کاشفی، فُتوّت نامه‌ی سلطانی

| جالب فا |

معنی واژه های درس اداب مطالعه فارسی ششم در انتهای همین صفحه تقدیم شما می‌شود.

جواب درک مطلب درس اداب مطالعه فارسی ششم

پاسخ درک مطلب صفحه ۱۰۳ فارسی ششم

1️⃣ سه مورد از فایده های قصه خواندن را بیان کنید.

1. باخبر شدن از سرنوشت کسانی که از دنیا رفته‌اند
2. شناخت بیشتر نسبت به قدرت خداوند
3. کم شدن غم و اندوه (تسلی)
4. دل بُریدن از مالِ دنیا
5. به دست آوردن تجربه‌ی زیاد

❤❤

2️⃣ چرا باید در آغاز یا پایان نوشته از شاعر یا نویسنده ی آن یاد کرد؟

زیرا این از آدابِ شعرخوانی است و نشانه‌ی احترام به آن شاعر یا نویسنده است. همچنین کارِ اخلاقی این است که مخاطبین از صاحبِ اثر (شاعر یا نویسنده) اطلاع داشته باشند تا حقوقِ آن شاعر یا نویسنده ضایع نشود.

❤❤

3️⃣ اگر بخواهید قصه ای برای خواندن انتخاب کنید، چه ویژگی هایی را برای آن در نظر می گیرید؟

• عبرت‌آموز باشد
• در میان قِصّه، شعر وجود داشته باشد
• نثر آن ساده و قابل فهم باشد
• خلاصه باشد
• جذاب باشد
• معنی کلماتِ سخت را توضیح داده باشد
• آموزنده باشد

❤❤

4️⃣ چه شباهت هایی بین حکایت گویی و نظم خوانی وجود دارد؟

هم حکایت‌گویی و هم نظم‌خوانی، مفید و آموزنده هستند. هر دوی آنها دارای آدابی هستند که باید رعایت شوند، هر دو باید به گونه‌ای انجام شود که برای مردم جذاب و تأثیرگذار باشد، هنگامِ خواندنِ حکایت باید از نویسنده ی آن حکایت یاد کرد و  هنگام خواندن شعر باید از شاعرِ آن شعر یاد کرد.

❤ جالب فا ❤

واژه آموزی درس 16 فارسی ششم دبستان

گاهی برای ساختن یک واژه‌ی جدید در زبان فارسی از ترکیب کلمه با «خوان/ خوانی» بهره می‌گیریم؛ مانند:

| جالب فا |

خوانش و فهم درس ۱۶ فارسی ششم

جواب خوانش و فهم صفحه ۱۰۵ فارسی ششم

1️⃣ در مصراع به گیتی به از راستی پیشه نیست خوانش دو واژه به چگونه است؟

اولین «به» حرف است و آن را اینگونه می‌خوانیم: بـ + ـه (ـِ)

دومین «به» صفت است (به معنای بهتر) و آن را اینگونه می‌خوانیم: بـ + ـه (هـ)

نکته:

❤❤

2️⃣ بیت گشاده است بر ما در راستی چه کوبیم خیره در کاستی به چه مفهومی اشاره دارد؟

به مفهوم راستگویی و صداقت اشاره دارد (درِ راستگویی و دُرُستکاری بر روی ما باز است پس چرا باید با لجبازی به سمت دروغگویی و بدکاری پیش برویم)

| JalebFa.ir |

در بخش بعدی معنی کلمات و هم خانواده و متضاد واژه های درس شانزدهم فارسی ششم ابتدایی را مشاهده خواهید کرد.

❤ جالب فا ❤

معنی کلمات درس شانزدهم فارسی ششم

معنی لغات درس آداب مطالعه فارسی ششم

گذشتگان :

پیشینیان، درگذشته‌ها، کسانی که از دنیا رفته‌اند

عبرت گرفتن :

پند گرفتن

محنت :

رنج، درد

تسلی :

آرامش دادن، کاستن از اندوه کسی

زوال :

نابودی، رو به نیستی رفتن

سلاطین :

پادشاهان

مُلک :

کشور، پادشاهی

رسولان :

فرستادگان، پیامبران

ثابت :

پابرجا، استوار

تعالی :

بلند مرتبه، برتر

نظم‌خوانی :

شعرخوانی

جماعت :

مَردُم

طعام :

غذا

اعتدال :

میانه‌روی

محال :

ناممکن

گزاف :

دروغ، لاف، بیهوده

چست :

چابک، تند و تیز، چالاک

راغب :

مایل، علاقه‌مند

آهنگ :

وزن، ریتم

مستمع :

شنونده

ملول :

غمگین، آزرده، خسته

فاتحه :

آغاز کار، اوّل چیزی، گشایش، در اینجا خواندنِ سوره‌ی فاتحه (حمد) برای طلب آمرزش

تکبیر :

بزرگ شمردن

❤ JalebFa.ir ❤

هم خانواده درس شانزدهم فارسی ششم آداب مطالعه

کلمات هم خانواده درس 16 فارسی ششم

• تَسلّی: تسلیت
• جماعت: جمعیّت، مَجمَع، مجموع، جمع
• سلاطین: سلطان، سلطنت
• رسولان: رسول، ارسال، رسالت
• تعالی: علی، عالی، متعالی
• اعتدال: عادل، متعادل، معتدل، عدالت
• راغب: مرغوب، رغبت
• مستمع: سَمع، اِستماع، مُستَمِعین
• فاتحه: فتح، فتوح، افتتاح
• تکبیر: مُکَبّر، اکبر، کبری

هم خانواده کلمات شعر به گیتی فارسی ششم

• اندیشه: اندیشمند، بیندیش، اندیشمندان، اندیشیدن
• سخن: سخنان، سخنور، سخنوران، سخنوری
• راستی: راست، راستگو، راستان
• فروغ: فروغی، فروغمند
• گشاده: گشایش، گشوده
• دروغ: دروغگو، دروغین

❤ جالب فا ❤

کلمات متضاد درس 16 فارسی ششم

کلمات مخالف درس شانزدهم فارسی ششم

گذشتگان ≠ آیندگان

محنت ≠ آسایش

تسلی ≠ آزردن

زوال ≠ هستی

ثابت ≠ سست، بی دوام

تعالی ≠ تنزل

جماعت ≠ فرد

اعتدال ≠ افراط، تفریط

محال ≠ ممکن

کلمات متضاد شعر به گیتی به از راستی پیشه نیست

کلمات مخالف شعر به گیتی فارسی ششم

کژی ≠ راستی، درستی

کاستی ≠ فزونی

هیچ ≠ همه

گریست ≠ خندید

دروغ≠ صداقت، راستی

ستمکار ≠ درستکار، عادل

دشمن ≠ دوست

امیدوارم از جواب سوالات درس شانزدهم فارسی ششم ابتدایی (همراه با معنی لغات، هم خانواده و متضاد کلمات درس 16 آداب مطالعه فارسی ششم دبستان) استفاده کرده باشید. برای دسترسی به سایر دروس از برچسب های زیر استفاده کنید و باز هم به جالب فا سر بزنید.