سردرد برای بعضی از ما مشکلی مزمن و برای تعدادی دیگری دوره‌ای است اما به هرحال همه ما با ان دست و پنجه نرم می‌کنیم. سردرد ها انواع مختلفی دارند و هرکدام دارای درد مشخص و به خصوصی هستند که گاها بسیار شدید و غیر قابل تحمل هم می‌شوند، قطعا هرکدام از ما به دفعات دچار سردرد شده‎‌ایم اما آیا غیر از مسکن و قرص های مشابه تا به حال به دنبال راه حل دیگری گشته‌اید؟ در ادامه با جالب فا همراه باشید تا شما را با راه‌حل های جدیدتر و بهتری برای درمان فوری و سریع سردرد آشنا کنیم و همچنین راهکار هایی را هم برای رفع درد شدید و روش مقابله با آن ارائه خواهیم کرد.

چگونه سردرد را درمان کنیم؟

شناسایی نوع سردرد

سردرد ها انواع مختلفی دارند و در هرکدام از آن ها بخش متفاوتی از سر درد خواهد کرد به همین دلیل به عنوان اولین قدم و قبل از اقدام برای درمان فوری سردرد باید بدانید که نوع سردرد شما چیست و چگونه می‌توان آن را درمان کرد. برای تشخیص نوع سردرد سعی کنید به نوع، شدت و همچنین محل درد دقت کنید، معمولا از طریق آن ها می‌توان فهمید که سردرد شما از کدام نوع است. به طور کلی تعدادی از انواع معمول و رایج سردرد عبارت‌اند از:

• سردرد های تنشی: معمولا این سردرد ها درد های متوسط و ملایمی دارند و اکثر قسمتی از پیشانی و پشت سر را در برخواهند گرفت البته درد آن ها نهایتا تا چند ساعت ادامه پیدا می‌کند.
• سردرد سینوسی: سردرد های سینوسی نواحی اطراف بینی را تحت تاثیر قرار خواهند داد و غالبا پس از گرفتگی بینی پدیدار می‌شوند . درد آن ها چند ساعت ادامه پیدا می‌کند اما گاهی اوقات هم ممکن است فصلی باشد.
• میگرن: درد میگرن در بین متوسط و شدید قرار دارد و اکثرا مدت زمان آن به نسبت بقیه سردرد های دیگر طولانی‌تر است حتی ممکن است یک روز یا بیشتر هم طول بکشید. در این نوع سردرد معمولا حساسیت به نور و صدا هم به وجود می‌آید همچنین پشت سر، چشم و شقیقه ها هم نواحی هستند که درد در آن ها پدیدار می‌شود.
• سردرد های خوشه‌ای: سردرد های خوشه‌ای معمولا قسمتی از سر یا یک سمت آن را هدف قرار می‌دهند و ممکن است هفته ها و ماه ها ادامه داشته باشند البته نه یک ماه یا هفته کامل بلکه به صورت دوره‌ای هر از چند گاهی عود خواهند کرد.

روش های پیشگیری از سردرد

پیشگیری فوری از شکل گرفتن سردرد با مُسکن

معمولا مسکن ها مدت زیادی باقی نمی‌مانند پس به همین دلیل بهتر است هنگامی که احساس کردید که سردرد در حال شکل گرفتن است آن ها را مصرف کنید. به طور کلی قبل از اینکه درد شدید شود و به اوج خود برسد بهتر است متوقف شود. معمولا داروی هایی مانند ایبوپروفن، استامینوفن درمان های خوبی برای توقف درد هستند. همچنین برای تهیه آن ها نیازی به نسخه پزشک نیست.

• هنگام مصرف مسکن ها مواظب باشید و سعی کنید بیش از مقدار لازم مصرف نکنید همچنین اگر تحت نظر پزشک هستید بهتر است همان مقدار تجویز شده را مصرف کنید.

شناسایی موقعیت‌هایی که به پزشک نیاز دارید

گاهی اوقات سردرد ها تنها علایم زودگذر و عادی نیستند بلکه می‌توانند نشانه‌ای از مشکل جدی‌تری باشند برای مثال سکته، آنسفالیت یا مننژیت. در چنین شرایطی هرچه زودتر به پزشک مراجعه و یا یک آمبولانس خبر کنید.

• مشکل در دیدن، راه رفتن و یا صحبت کردن
• سفت شدن گردن
• حالت تهوع و استفراغ
• تب شدید
• غش کردن
• ناتوانی در کنترل یک سمت از بدن
• احساس ضعف و ناتوانی شدید و یا فلج شدن
• همچنین اگر برای مدتی طولانی از سردرد رنج می‌برید و داروهایتان هم هیچ تاثیری ندارند بهتر است هرچه زودتر به پزشکتان مراجعه کنید.

احتیاط در مصرف کافئین

کافئین می‌تواند مانند یک شمشیر دو لبه عمل کند!! کاقئین حاوی مقدار کمی مسکن است ( مسکنی مانند استامینوفن) به همین دلیل پس از مصرف تا حد زیادی سردرد را درمان و تسکین می‌دهد اما به مرور زمان با مصرف بیش از حد بدن به آن اعتیاد پیدا خواهد کرد و این درست زمانی است که کافئین برعکس عمل خواهد کرد.

• اگر اغلب دچار سردرد می‌شوید بهتر است مصرف کافئین را کاملا قطع و یا آن را به حداقل برسانید.
• افرادی که با وجود مصرف زیادی کافئین یک دفعه آن را از رژیم غذایی خود حذف می‌کنند دچار سردرد خواهند شد و این امری کاملا عادی است اما اگر کم کم آن را کنار بگذارید احتمال اینکه دچار سردرد شوید بسیار کم‌تر خواهد بود.

انواع روش های خانگی درمان فوری سردرد شدید و خفیف

درمان فوری سردرد – نوشیدن آب

کم آبی یکی از عواملی است که می‌تواند منجر به سردرد شود مخصوصا پس از استفراغ یا مستی. زمانی که اولین درد های استفراغ را احساس کردید سعی کنید یک لیوان بزرگ آب بنوشید البته در طول روز هم به نوشیدن آب ادامه دهید. در نهایت پس اگر سردرد به دلیل کم آبی باشد خود به خود رفع خواهد شد و درد آن هم از بین خواهد رفت.

• در مردان معمولا نیاز روزانه به آب حداقل ۳ لیتر ( ۱۳ لیوان) و در زنان ۲٫۲ لیتر ( ۹ لیوان) است. اگر ورزش می‌کنید یا در محیط های مرطوب و گرم قرار دارید طبیعی است که بیشتر آب مصرف کنید جدا از آن مصرف آب در دوران شیردهی و یا بیماری هایی مانند استفراغ و اسهال باید بیشتر شود.
• مصرف آب سرد و یخی به هیچ وجه خوب نیست مخصوصا در افرادی که مستعد میگرن هستند زیرا آب سرد می‌تواند باعث تحریک میگرن شود.

استراحت در مکان تاریک و آرام

اگر امکان دارد سعی کنید در یک جای آرام و ساکت استراحت کنید، پرده ها را بکشید و اگر لامپ روشنی در اطراف وجود دارد و نور آن مزاحم می‌شود آن را خاموش کنید سپس دراز بکشید و روی تنفس کردنتان تمرکز کنید. بدین ترتیب هم خودتان آرامش پیدا خواهید کرد هم می‌توانید به راحتی و بدون مزاحمت بخوابید.

• از نور های مصنوعی بپرهیزید و تا جایی که ممکن است سعی کنید هنگام سردرد در معرض آن ها قرار نگیرید. اگر هم راه حلی برای خاموش کردن و یا جلوگیری از ورود نور مصنوعی ندارید سعی کنید از یک چشم بند استفاده کنید.
• تا جایی که امکان دارد وضعیت اتاق و تخت‌تان را به نفع خودتان تغییر دهید و سعی کنید در یک شرایط راحت قرار بگیرید.

درمان فوری سردرد – ریلکسیشن عضلانی پیش رونده

این نوع از ریلکسیشن می‌تواند به کاهش سردرد کمک کند همچنین انواع مشابه آن هم مانند یوگای آرام یا مدیتیشن هم وجود دارند که هرکدام به نحوی باعث کاهش سردرد خواهند شد. اگر از فرد دیگری بخواهید این کار را برای شما انجام دهد مطمئنا تاثیر سریع‌تری خواهد داشت؛ ترجیحا کسی که به مشکلات شما اهمیت می‌دهد.

• در یک مکان راحت و آرام و ساکت دراز بکشید، چشم هایتان را ببندید سپس از پیشانی شروع کنید، تمامی گروه های ماهیچه آن قسمت را تا جای ممکن فشرده و آن را به مدت ۵ ثانیه نگه‌دارید سپس آن ها را شل کنید و روی حالت شل شدن ماهیچه هایتان تمرکز کنید. پس از آن کار را برای ماهیچه های دیگر هم تکرار کنید.
• گروه های ماهیچه‌ای که باید فشرده و شل شوند عبارت‌اند از: پیشانی، چشم و بینی، لب و گونه ها، فک، دست ها، شانه ها، پشت، شکم، ران و کفل ها، پاها و انگشت های پا.

درمان خانگی سردرد با استفاده از کمپرس آب سرد

سعی کنید چیزی نرم و سرد را روی پیشانی قرار دهید. سرما رگ های آن قسمت را منقبض کرده که همین خود منجر به کاهش التهاب و کاهش درد خواهد شد. این روش بیشتر به درد کسانی خواهد خورد که درگیر درد سینوس یا شقیقه ها هستند.

• برای درست کردن کمپرس آب سرد یک پارچه نرم را با آب سرد خیس کنید و آن را روی پیشانی‌تان قرار دهید. اگر احساس کردید که پارچه در حال گرم شدن است دوباره آن را با آب سرد خیس کنید.
• به طور کلی می‌توان یک پارچه خیس را درون یک کیسه پلاستیکی قرار دهید سپس آن را درون فریزر بگذارید. این کمپرس سرد بیشتر دوام خواهد آورد و از نوع قبلی کمی بهتر است زیرا مجبور نیستید آن را زود زود سرد کنید.
• اگر سردرد شما از نوع تنشی است و به دلیل اضظراب و استرس به وجود آمده است به جای کمپرس سرد از کمپرس گرم استفاده کنید زیرا گرما در این مورد بهتر کمک خواهد کرد.

درمان فوری سردرد – ماساژ صورت و کف سرتان

اگر از سردرد تنشی رنج می‌برید ماساژ یکی از راه های کاهش دادن درد آن است زیرا این نوع از سردرد ها معمولا به خاطر نحوه نشستن نادرست یا تنش اضافی در ماهیچه های صورت و گاهی اوقات هم به خاطر اضطراب و استرس به وجود می‌آید به همین دلیل ماساژ ماهیچه های آن قسمت به کاهش درد کمک خواهد کرد.

• برای ماساژ شقیقه ها باید انگشت شست را در بین گوش و در گوشه چشمهایتان قرار دهید، اکنون انگشت هایتان را به آرامی و به صورت دایره وار در همان قسمت بچرخانید. کم کم از شقیقه ها شروع کنید و به سمت مرکز پیشانی بروید.
• اگر سردرد به خاطر میگرن یا سینوس ها است بهتر است کمی پل بینی را ماساژ دهید البته یک ماساژ آرام و ملایم بدین ترتیب مقداری از درد کم خواهد شد.
• یک دوش آب گرم هم بسیار عالی خواهد بود مخصوصا برای ماساژ کف سر زیرا می‌توان همزمان با شامپو زدن مو ها کف سر را هم ماساژ دهید البته می‌توان با استفاده از روغن نارگیل هم ماساژ را انجام دهید

ماساژ گردن و شانه ها

وجود تنش اضافه در گردن و شانه هایتان می‌تواند باعث به جود آمدن سردرد شود به همین دلیل امکان به وجود آمدن سردرد هم از این طریق بیشتر است. خوشبختانه باید گفت که این نوع سردرد ها به راحتی رفع می‌شوند.

• برای ماساژ دادن شانه هایتان ابتدا روی یک صندلی بنشینید و سرتان را کمی به عقب ببرید، پس از آن دستهایتان را روی شانه ها قرار دهید و از آنجا به سمت کتف ماساژ را شروع کنید.
• انگشت هایتان را اندکی بیشتر فشار دهید و با حرکات دایره وار کوچک آن ها را به سمت سرتان ببرید.
• می‌توان به جای ماساژ از دو عدد توپ تنیس استفاده کنید. توپ ها را در یک جوراب بگذارید سپس آن ها را زیر سرتان و کمی بالاتر از گردن قرار دهید. در ابتدا ممکن است اندکی احساس ناراحتی و فشار در سینوس ها را داشته باشید اما پس از مدت کوتاهی از بین خواهد رفت.

تمرینات ویژه گردن برای درمان فوری سردرد

تقویت ماهیچه های گردن نقش بسیاری در کاهش سردرد دارند مخصوصا سردرد های مزمن و طولانی مدت جدا از آن تمرینات گردن ممکن است حتی در لحظه هم باعث کاهش سردرد شوند.

• به آرامی چانه‌ را به سمت سینه پایین بیاورید، فشار و تنش را در پشت احساس کنید سپس به همان ترتیب سر را به حالت رو‌ به جلو و بالا بازگردانید.
• به ارامی سر را به سمت طرفین در هر چهار جهت حرکت دهید و هر بار ۱۵ تا ۳۰ ثانیه سر را در همان وضعیت نگه‌دارید. برای مثال سر را به سمت راست ببرید و پس از اتمام زمان مورد نظر باید آن را به حالت اولیه بازگردانید البته منظور از حالت اولیه حالتی است که در آن سر باید صاف و رو به جلو باشد.
• می‌توان تمرین بالا را به روش دیگری هم انجام دارد اما این‌بار به جای این که سر را پایین ببرید آن را به یک طرف می‌چرخانید و به مدت ۱۵ الی ۳۰ ثانیه سر را در همان وضعیت قرار خواهید داد.
• تمرینات را به شکلی انجام دهید که باعث درد گرفتن عضلات نشود همچنین سعی کنید تا بیش از اندازه تمرین نکنید.

درمان خانگی سردرد با استفاده از طب فشاری

طب فشاری در کاهش درد بسیار موثر است مخصوصا برای سردرد های تنشی که معمولا اغلب آن ها ریشه در اضطراب و استرس دارند. استفاده از طب فشاری در اطراف شانه و گردن می‌توان تا حد زیادی درد به وجود آمده را رفع و یا کنترل کند.

• پشت گوش: استخوان ماستوئیدی را در پشت گوش پیدا کنید سپس شیار موجود در آن جا را دنبال کنید و تا محل اتصال ماهیچه ها به جمجمه پیش بروید سپس همان نقطه را به مدت ۴ تا ۵ ثانیه نسبتا محکم فشار دهید.
• روی شانه: این نقطه در بین استخوان کتف و گردن قرار دارد و باید با استفاده از دست مخالف هر سمت آن نقطه را ماساژ داد یعنی برای سمت راست از دست چپ و برای سمت چپ از دست راست استفاده کرد. اکنون وقتی نقطه را پیدا کردید باید ماهیچه را به مدت ۴ الی ۵ ثانیه بگیرید و با استفاده از انگشت اشاره آن را به سمت پایین فشار دهید.
• روی دست: نقطه نرم بین انگشت شست و انگشت اشاره را پیدا کنید سپس آنجا را به مدت ۴ الی ۵ ثانیه فشار دهید البته هنگام زایمان باید از انجام دادن چنین کاری خودداری کرد زیرا ممکن است باعث درد زایمان شود.
• در پشت: یک توپ پینگ پونگ را درون جوراب قرار دهید سپس به صندلی تکیه داده و توپ را در پشتتان قرار دهید بدین ترتیب نقاط فشاری بدن فعال خواهند شد.

تمرین تکنیک های ریلکسیشن و مدیتیشن

در هر گوشه از این دنیا افراد و جوامع همواره تکنیک هایی متفاوت و مفید برای آرام سازی خودشان دارد بد نیست اگر شما هم آن ها را امتحان کنید به هرحال هرکدام از آن ها به گونه‌ای می‌توانند به شما کمک کنند حتی اگر در وسط یک سردرد هم باشید!!!! به هرحال سعی کنید یکی از آن ها را امتحان کنید هرکدام که بهتر با شما همخوانی دارد.

• عبادت
• مدیتیشن
• تنفس عمیق
• خوابیدن

درمان فوری سردرد – تمرینات تنفسی

گاهی اوقات تنفس می‌تواند به خودی خود یک درمان باشد هرچند نه در حالت عادی، تنفس زمانی می‌تواند به آرامش بدن کمک کند که به صورت عمیق باشد. تنفس عمیق می‌تواند فشار و تنش روزانه را کاهش و همچنین در مواجه با بسیاری از سردرد ها تنشی می‌تواند کاربردی باشد.

• در یک مکان ساکت، آرام و تاریک دراز بکشید همچنین بهتر است از پوشیدن لباس های تنگ خودداری کنید. به آرامی نفس بکشید، تا جایی که می‌توانید ریه هایتان را پر از هوا کنید سپس برای ۲ – ۳ ثانیه نفستان را حبس کنید و پس از آن هوا را بیرون دهید سپس به آرامی و از دهان هوا را بیرون دهید تا جایی که احساس می‌کنید که ریه هایتان کاملا خالی شده‌اند.